Perkembangan ekonomi di Tanah Melayu telah mengubah struktur sosial dan kehidupan masyarakat, terutama dengan kemasukan British yang memperkenalkan sistem pentadbiran dan ekonomi baru. Implikasi dari perubahan ini termasuk pembentukan bandar-bandar, masyarakat berbilang kaum, pembangunan sistem pendidikan, perkhidmatan kesihatan, dan pembinaan penjara.
Perkembangan Bandar
Negeri-negeri Melayu:
- Perkembangan bandar seperti Kuala Lumpur, Seremban, Taiping, dan Ipoh sebagai pusat perniagaan, kewangan, pendidikan, dan pentadbiran.
- Sistem pengangkutan, termasuk landasan kereta api dan jalan raya, dibangunkan oleh British untuk menghubungkan bandar-bandar ini, memudahkan perdagangan dan interaksi sosial.
Sarawak:
- Bandar Kuching: Ibu negeri Sarawak ditubuhkan pada 1841 oleh James Brooke. Penduduknya terdiri daripada orang Melayu dan Cina. Pada abad ke-19, dibina rangkaian jalan raya dan bangunan kerajaan.
- Bandar Sibu: Muncul pada 1862 dengan penghijrahan besar orang Cina pada tahun 1900, menjadikannya pusat perdagangan.
- Bandar Miri: Berkembang pada abad ke-20 akibat penemuan petroleum pada 1910.
📚Join Whatsapp Channel Info Pelajar untuk lebih bahan rujukan belajar.
Sabah:
- Jesselton (Kota Kinabalu): Menjadi pusat perdagangan dan pelabuhan penting di Sabah pada abad ke-19.
- Pembinaan landasan kereta api dan perladangan getah menyokong kemajuan Jesselton dan kawasan sekitar.
Pembentukan Masyarakat Berbilang Kaum
Kemasukan buruh asing ke Tanah Melayu mengakibatkan masyarakat berbilang kaum dengan latar belakang budaya, agama, dan ekonomi yang berbeza.
- Orang Melayu
- Menetap di kampung dan sebahagian di bandar.
- Terlibat dalam pertanian, perikanan, perniagaan kecil, pentadbiran kerajaan, dan sektor swasta.
- Orang Cina
- Banyak menetap di bandar dengan peluang ekonomi yang lebih besar.
- Terlibat dalam sektor pertanian, perlombongan, perniagaan, harta tanah, dan jawatan kerajaan.
- Orang India
- Pada asalnya menetap di kawasan perladangan, tetapi kini ramai yang tinggal di bandar.
- Terlibat dalam perladangan, pengangkutan, dan sektor kerajaan serta swasta.
Peta Bandar Berbilang Kaum:
- Kuala Lumpur sebagai contoh bandar dengan masyarakat berbilang kaum yang hidup dalam keharmonian, seperti di Kampung Baru, Bukit Bintang, dan Brickfields.
Perkembangan Pendidikan
British memperkenalkan sistem pendidikan vernakular mengikut kumpulan etnik dan sistem pendidikan sekular di Tanah Melayu.
Sekolah Vernakular Melayu:
- British kurang berminat memajukan pendidikan untuk orang Melayu.
- Pendidikan asas seperti membaca, menulis, dan mengira diberikan kepada orang Melayu.
Sekolah Vernakular Cina:
- Sekolah dibuka oleh masyarakat Cina di bandar dan dikendalikan dengan kurikulum dari China.
- Guru dan buku teks dibawa dari China, dan anak-anak masyarakat Cina di Negeri-negeri Selat lebih cenderung ke sekolah Inggeris.
Sekolah Vernakular Tamil:
- British memperkenalkan sekolah Tamil di ladang pada tahun 1912 untuk memenuhi keperluan buruh Tamil.
- Kandungan kurikulum, guru, dan buku teks dibawa dari India.
Sekolah Inggeris:
- Sekolah pertama seperti Penang Free School (1816) dan Malacca Free School (1826) dibuka untuk mendidik golongan elit.
- Memberi peluang untuk melanjutkan pelajaran dalam pentadbiran dan kejuruteraan serta peluang pekerjaan dalam sektor kerajaan.
Perkhidmatan Kesihatan
Perkhidmatan kesihatan turut dibangunkan British bagi mengawal penyakit dan menjaga kebajikan pekerja ladang serta penduduk setempat.
Negeri-negeri Melayu:
- Hospital Taiping (1878): Hospital kerajaan pertama di Tanah Melayu.
- Hospital di Kuala Lumpur dan negeri lain menyusul untuk merawat buruh di lombong dan ladang.
Sarawak dan Sabah:
- Sarawak: Hospital pertama dibina di Kuching (1900) dan di Sibu (1913) oleh Brooke.
- Sabah: Beberapa hospital dibina oleh British North Borneo Company untuk pekerja di Jesselton, Sandakan, dan kawasan sekitar.
Institut Penyelidikan Perubatan:
- Ditubuhkan di Kuala Lumpur pada tahun 1900 untuk menjalankan penyelidikan penyakit tropika.
Pembinaan Penjara
Penjara dibina untuk mengawal pesalah dan menjaga keselamatan awam dalam usaha British mengekalkan kestabilan sosial.
Negeri-negeri Melayu:
- Penjara di Pulau Pinang dan Taiping dibina untuk menempatkan pesalah dan sebagai pusat tahanan banduan hukuman lama.
Sarawak dan Sabah:
- Penjara dibina di Sibu dan Jesselton sebagai pusat tahanan pesalah yang melanggar undang-undang.
Kesimpulan
Perkembangan ekonomi yang berlaku semasa pemerintahan British telah membentuk struktur sosial di Tanah Melayu, Sabah, dan Sarawak. Dengan pembinaan bandar, kemasukan kaum berbilang bangsa, pendidikan vernakular, perkhidmatan kesihatan, dan penjara, perubahan ini memberi impak besar terhadap identiti dan perpaduan masyarakat. Pembentukan masyarakat yang berbilang kaum dan pembangunan infrastruktur telah menyediakan asas bagi negara Malaysia yang majmuk dan berdaya saing hari ini.
Nota: Topik ini adalah dari Sejarah Tingkatan 3 Bab 6.
Nota lain:
