Kekayaan Hasil Bumi di Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang

, ,

Negeri-negeri Melayu seperti Perak, Selangor, Negeri Sembilan, dan Pahang terkenal dengan kekayaan hasil bumi, terutamanya bijih timah dan emas. Kekayaan hasil bumi ini tidak hanya memberi manfaat kepada penduduk tempatan, tetapi juga menarik minat kuasa asing seperti Acheh, Belanda, dan British untuk menguasai kawasan tersebut. Artikel ini akan membincangkan sejarah perlombongan bijih timah dan emas di negeri-negeri ini, yang menjadi asas kepada pembangunan ekonomi tempatan serta penaklukan kuasa asing di Alam Melayu.


Kekayaan Bijih Timah

Perlombongan Bijih Timah Abad Ke-15

    • Seawal abad ke-15, perlombongan bijih timah dijalankan oleh orang Melayu di kawasan lembah sungai.
    • Bijih timah pada masa ini menjadi komoditi penting dan dijual kepada pedagang tempatan serta antarabangsa.
    • Kepentingan bijih timah kepada pembesar Melayu:
      • Penguasaan lombong oleh pembesar Melayu membolehkan mereka menjana pendapatan dan memenuhi keperluan perbelanjaan.
      • Pembesar Melayu juga menguasai perdagangan bijih timah untuk mendapatkan keuntungan ekonomi.

    Perlombongan Bijih Timah Abad Ke-16 hingga Ke-17

      • Perlombongan bijih timah semakin berkembang di kawasan sepanjang Sungai Perak, termasuk di Kuala Kangsar dan Kelian Intan.
      • Pada abad ini, Perak muncul sebagai pusat pelabuhan utama untuk eksport bijih timah yang menarik perhatian pedagang asing, khususnya Portugis.
      • Perak menjadi sasaran utama kuasa Acheh yang turut ingin menguasai kawasan pengeluaran bijih timah ini.

      Perlombongan Bijih Timah Abad Ke-18

        • Pada abad ke-18, bijih timah dikeluarkan oleh pelombong kecil Melayu di kawasan seperti Kerian, Kurau, Larut, dan Beruas.
        • Di Perak:
          • Perjanjian dibuat antara Sultan Perak, Paduka Seri Sultan Muzaffar Shah dengan Belanda untuk mengekalkan kawalan ke atas perlombongan.
        • Di Selangor:
          • Selangor mula terkenal dengan kegiatan melombong bijih timah di Kuala Sungai Selangor.
          • Kawasan Kuala Lumpur juga mula menjadi pusat perdagangan untuk pedagang Melayu dan Cina yang menjual hasil bijih timah ke Melaka.

        Perlombongan Bijih Timah Abad Ke-19

          • Larut:
            • Pada pertengahan abad ke-19, perlombongan bijih timah di Larut mencapai kemuncaknya.
            • Pembesar Melayu, Long Jaafar, bersama anaknya Ngah Ibrahim, memajukan kawasan perlombongan di Larut, Kinta, dan Klian Pauh yang menarik ramai pelombong Cina.
          • Kuala Lumpur:
            • Menjelang tahun 1860, Kuala Lumpur muncul sebagai pusat penting untuk perdagangan bijih timah di Selangor.
            • Lokasi ini strategik kerana berada di persimpangan Sungai Klang dan Sungai Lumpur, menjadikannya hab perdagangan utama antara pedagang Melayu dan Cina.

          Kawasan Perlombongan Lain di Selangor

            • Jugra:
              • Sultan Abdul Samad menjadikan Jugra sebagai pusat pentadbiran Selangor.
            • Lukut:
              • Lukut diusahakan oleh Raja Busu dengan membawa masuk pelombong Cina, yang kemudian memajukan perlombongan di kawasan tersebut.
            • Pada abad ke-19, pelombongan di Lukut semakin berkembang, menyebabkan peralihan kuasa ekonomi dari Lukut ke Sungai Ujong di Negeri Sembilan.

            Kekayaan Hasil Emas

            Lokasi Perlombongan Emas di Pahang

              • Kawasan perlombongan emas utama di Pahang terletak di jalur emas yang meliputi Raub, Tui, Tersang, Selinsing, Penjom, Kechau, dan Hulu Dong.
              • Kedudukan Pahang sebagai pusat perlombongan emas:
                • Emas telah dieksport dari Pahang seawal abad ke-13 dan pada abad ke-16, Pahang menjadi sumber emas utama yang diperdagangkan di Melaka.

              Kegiatan Perlombongan Emas di Pahang

                • Abad Ke-16 dan Ke-17:
                  • Dilombong oleh orang Melayu dan Orang Asli menggunakan kaedah tradisional.
                • Abad Ke-18:
                  • Pahang menerima pelombong Cina yang meningkatkan jumlah pengeluaran emas.
                • Abad Ke-19:
                  • Sultan Ahmad memberikan konsesi kepada pelombong Eropah untuk memajukan lagi aktiviti perlombongan.
                  • Pengeluaran emas dijalankan secara besar-besaran dengan kaedah moden, termasuk penggunaan pam bagi melombong emas dari bawah tanah.

                Ini adalah dari topik Sejarah Tingkatan 3 bab 3.


                Kesimpulan
                Kekayaan hasil bumi di Perak, Selangor, Negeri Sembilan, dan Pahang memberikan sumbangan besar kepada perkembangan ekonomi negeri-negeri Melayu. Bijih timah dan emas menjadi aset berharga yang bukan sahaja meningkatkan taraf hidup penduduk tempatan tetapi juga menarik minat kuasa-kuasa luar seperti Portugis, Belanda, dan British. Keinginan untuk menguasai hasil bumi ini menjadi salah satu punca utama penjajahan di Alam Melayu. Pengetahuan tentang sejarah perlombongan ini penting bagi pelajar untuk memahami bagaimana kekayaan alam di Tanah Melayu menjadi daya tarikan utama kepada kuasa-kuasa luar yang ingin menguasai rantau ini.

                📚Join Whatsapp Channel Info Pelajar untuk lebih bahan rujukan belajar.

                baca juga:

                Leave a Comment