Dua batalion Rejimen Askar Melayu memainkan peranan penting dalam mempertahankan tanah air semasa pendudukan Jepun. Serangan Jepun yang kejam dan membawa kesengsaraan kepada rakyat menjadi pemangkin kepada pelbagai bentuk penentangan, sama ada melalui gerila, kerjasama dengan pihak Bersekutu, mahupun tindakan individu.
Rejimen Askar Melayu Benteng Pertahanan Tanah Air
- Batalion Kedua Rejimen Askar Melayu bersama-sama tentera British terlibat dalam mempertahankan tanah air dari serangan tentera Jepun.
- Di Singapura, penglibatan ini menonjolkan keberanian dan semangat juang yang tinggi:
- Leftenan Adnan Saidi menjadi simbol keberanian melalui pertahanan di Bukit Candu, Singapura.
- Beliau bersama tenteranya berjuang hingga titisan darah terakhir meskipun dikelilingi tentera Jepun.
- Leftenan Ibrahim Alla Ditta MC menunjukkan keberanian luar biasa di kawasan Perak dan menerima anugerah Military Cross.
- Koperal Yaakob Bidin dianugerahkan Military Medal atas kepimpinannya semasa pertempuran di Pasir Panjang.
- Leftenan Adnan Saidi menjadi simbol keberanian melalui pertahanan di Bukit Candu, Singapura.
- Semangat juang Rejimen Askar Melayu menjadi inspirasi kepada generasi pejuang selepas mereka.
Penentangan MPAJA
- Malayan People’s Anti-Japanese Army (MPAJA) ditubuhkan sebagai gerila anti-Jepun terbesar di Tanah Melayu.
- Diasaskan oleh Parti Komunis Malaya (PKM) yang melihat perlunya gerakan terancang untuk menentang Jepun.
- MPAJA mendapat sokongan daripada pihak British melalui bantuan:
- Senjata, ubat-ubatan, dan latihan ketenteraan.
- 165 anggota PKM dilatih di Sekolah Latihan Khas di Singapura sebelum dihantar ke Tanah Melayu untuk mengatur perang gerila.
Kerjasama MPAJA dan Force 136
- Pada Disember 1943, MPAJA bekerjasama dengan Force 136 untuk mengukuhkan penentangan terhadap Jepun.
- Kerjasama ini membawa kepada:
- Operasi ketenteraan terancang yang melibatkan bantuan logistik dari pihak British.
- Peningkatan kemampuan MPAJA untuk melawan serangan Jepun secara berkesan.
Penentangan Parti Kuomintang dan MPAJA
- Gerila Cina di Tanah Melayu turut memainkan peranan penting.
- Kerjasama Kuomintang (KMT) dengan MPAJA memfokuskan serangan ke atas Jepun di Kedah dan Kelantan.
- Gerila Anti-Jepun Overseas Chinese Anti-Japanese Army (OCAJA) ditubuhkan untuk melawan Jepun di kawasan strategik utara.
Force 136
Force 136 ditubuhkan oleh South East Asia Command (SEAC) pada tahun 1943 untuk menjalankan operasi rahsia melawan Jepun. Ia menjadi medium penting untuk menyelaras kerjasama antara gerila tempatan dengan pihak Bersekutu.
Operasi Force 136
- Force 136 Ulu Perak:
- Berjaya mendarat di kawasan hutan Ulu Perak dengan sokongan Kapten Mohd Salleh Hj. Sulaiman.
- Menjalankan operasi gerila rahsia untuk menyokong MPAJA.
- Force 136 Pahang:
- Mendarat di Raub, Pahang, dan bekerjasama dengan Yeop Mahidin untuk menubuhkan gerila Wataniah Pahang.
- Force 136 Kedah:
- Berjaya mengatur serangan gerila di Kedah dengan bantuan pemimpin tempatan.
Tokoh Utama Force 136:
- Tengku Mahmood Mahyideen:
- Dikenali sebagai “Harimau Malaya” kerana menggunakan radio untuk menyampaikan seruan melawan Jepun.
- Yeop Mahidin Mohamed Shariff:
- Pemimpin gerila Pahang yang menyelaraskan operasi dari Kuala Lipis hingga Temerloh.
Penentangan Individu
Tokoh Penentangan:
- Gurchan Singh:
- Dikenali dengan gelaran “Lion of Malaya” atas keberaniannya menggerakkan risalah penentangan.
- Risalahnya menyebarkan mesej kebebasan yang membangkitkan semangat rakyat untuk bangkit melawan Jepun.
- Sybil Kathigasu:
- Jururawat yang membantu gerila anti-Jepun dengan menyediakan ubat-ubatan dan maklumat melalui siaran radio.
- Dianugerahkan Pingat King George VI atas pengorbanannya meskipun ditangkap dan diseksa oleh Jepun.
Gerakan Anti-Jepun di Sarawak dan Sabah
Operasi Semut
- Operasi rahsia oleh Australia Special Unit yang dikenali sebagai Operasi Semut.
- Dilaksanakan di Sarawak untuk menyediakan maklumat strategik bagi pendaratan tentera Bersekutu.
- Pasukan ini berjaya merekrut gerila tempatan untuk menyekat pergerakan Jepun di kawasan pedalaman.
Pemberontakan Jesselton
- Albert Kwok mengetuai pemberontakan di Jesselton (Sabah) pada tahun 1943.
- Akibat pemberontakan, ratusan orang termasuk Albert Kwok dihukum mati oleh Jepun.
- Namun, semangat penentangan ini menjadi inspirasi kepada penduduk Sabah.
- Datu Mustapha Datu Harun juga memimpin pasukan gerila anti-Jepun.
Kesimpulan
Perjuangan rakyat menentang pendudukan Jepun adalah manifestasi keberanian, perpaduan, dan semangat patriotisme yang tinggi. Tokoh-tokoh seperti Leftenan Adnan Saidi, Sybil Kathigasu, dan Gurchan Singh menjadi simbol kecekalan rakyat dalam mempertahankan tanah air. Kerjasama antara gerila tempatan dengan tentera Bersekutu telah menunjukkan kesungguhan seluruh lapisan masyarakat untuk membebaskan negara daripada cengkaman penjajah.
📚Join Whatsapp Channel Info Pelajar untuk lebih bahan rujukan belajar.
Nota lain: